"Nhìn con xem, con luôn tươi cười, mẹ đừng lo nhé..."
***
Khi cô ấy khóc.
Người phụ nữ mạnh mẽ ấy đã bao lần lén lau nước mắt trong những ngày cuộc đời nổi gió? Tôi không nhớ. Tôi chẳng thể đếm được nước mắt mẹ đã rơi bao lần kể từ ngày bố quay lưng lại với mẹ con tôi.
Có những đêm tôi vờ ngủ say để biết được mẹ ôm tôi chặt thế nào, để biết mẹ đã cắn rách môi để nén bao tiếng khóc nhọc nhằn dằn vặt trôi ra từ tim, để biết mẹ của tôi cũng chỉ là một người phụ nữ yếu đuối tới nao lòng...
Bố buông tay mẹ con tôi từ ngày tôi chưa bước chân vào trường tiểu học. Nhận thức của tôi lúc ấy chỉ dừng lại ở việc bố mẹ sẽ không còn sống chung với nhau nữa. Rồi "người lớn" cũng nói với nhau về việc tôi sẽ sống với mẹ hay với bố. Một con bé bốn tuổi nó chỉ đơn thuần nghĩ rằng, mẹ quan trọng hơn rất nhiều. Nó úp mặt vào gối, quay vào góc tường khóc nấc lên vì "người lớn" nói mẹ chẳng giành được quyền nuôi con từ bố đâu.
Người ta hỏi tôi rằng tôi yêu bố hơn hay yêu mẹ hơn? Đứa trẻ bốn tuổi bị "người lớn" bắt chọn giữa bố và mẹ. Tôi có được chọn không? Nếu được, tôi chọn cả hai có được không?
Cả bố và mẹ đều yêu tôi, tôi biết, nhưng có lẽ từ lúc biết nhớ tôi đã chỉ có thể nhớ nổi mùi hương ấm áp của mẹ. Tôi không nói được tôi yêu ai nhiều hơn nhưng tôi nói được tôi cần ai hơn.
...
Mẹ của tôi.
Mẹ của tôi vẫn còn trẻ lắm dù con gái mẹ cũng sắp hai mốt tuổi rồi. Người mẹ trẻ mười bảy năm qua cứ một mình dùng đôi vai gầy tới xót xa ấy che chắn cuộc đời cho tôi. Mẹ dám vứt bỏ tất cả những gì quan trọng trong đời mình để giữ lại cho con gái mẹ niềm vui từ tận trong đáy mắt.
Mẹ có đánh mắng con gái mẹ bao giờ không? Có chứ. Mẹ đánh nhiều và mẹ cũng khóc nhiều, mẹ mắng xong mẹ lại xin lỗi. Có bao giờ mẹ nỡ làm con gái mẹ buồn lâu?
Ai cũng nói mẹ giỏi, mẹ mạnh mẽ nhưng tôi biết mẹ của tôi cũng đơn thuần chỉ là một người phụ nữa chứ không phải một anh hùng.
Mẹ cũng biết buồn, cũng biết đau những lần cuộc đời xô mẹ ngã. Mẹ cắn răng chịu đau đứng dậy vì con gái mẹ cần mẹ mạnh mẽ.
Mẹ không nói nhưng tôi biết, ngày bố quay đi, chính những người thân thiết nhất đã từ chối mẹ. Mẹ ôm con lầm lũi trong một góc tối, cố gắng quay lưng lại với bên ngoài, với những tiếng trách móc, dè bỉu của xã hội và của chính họ hàng. Mẹ vẫn còn quá trẻ, mẹ lấy đâu ra sức mạnh mà ôm chặt lấy tôi để đứng vững như thế? Mẹ từng tự sát!
Tôi không biết câu chuyện ấy diễn ra từ lúc nào. Tôi chỉ nhớ trang nhật ký đã ố vàng của mẹ mà tôi đã đọc từ rất lâu. Mẹ nói điều ngu ngốc cuộc đời mẹ là đã từng ước lúc ấy đủ can đảm để cắm lưỡi dao xuống sâu hơn, đủ can đảm để mặc con gái mẹ một mình trơ trọi, hoặc, mẹ đủ can đảm để đưa tôi theo cùng. Nhưng mẹ lại không đủ can đảm đến thế, mẹ chỉ đủ mạnh mẽ để sống tiếp, để tiếp tục ôm tôi vượt qua mọi rào cản trong cuộc đời.
Tôi tạ ơn vì mẹ đã không bỏ rơi con gái mẹ và cũng không bỏ rơi chính mình vào giây phút mẹ yếu lòng nhất.
Tôi cũng tạ ơn những người đã chỉ đứng nhìn mẹ ngã, khẽ thả bàn tay yếu ớt của mẹ ra để mẹ ngã sâu hơn. Nhờ có họ, tôi mới có mẹ của ngày hôm nay.
...
Khi mẹ khóc.
Mẹ của tôi cũng chỉ là một người phụ nữ trẻ, những thứ mẹ phải lo cho cuộc sống nhân lên làm hai khi mẹ còn có một đứa con gái bên cạnh. Tôi biết mẹ tủi thân khi phải tự làm những công việc vốn dĩ của những người đàn ông. Tôi biết mẹ sợ hãi những buổi tối có động bên ngoài nhà, mẹ ôm chặt lấy tôi lo lắng tới mức không dám thở. Tôi biết mẹ buồn cái cuộc đời này lắm...
Khi mẹ khóc, mẹ cắn chặt đôi môi nén lại nức nở như muốn vỡ tung lồng ngực.
Khi mẹ khóc, mẹ ôm chặt đứa con gái ngủ say như muốn tìm thêm hơi ấm.
Khi mẹ khóc, nước mắt mẹ lăn tràn ướt gối trong lặng câm.
Khi mẹ khóc, con đau lắm.
Nhớ con, mẹ ngửa mặt lên nhìn trời để nước mắt không rơi xuống gò má cao gầy ấy. Nhớ con, mẹ gọi điện cả ngày chỉ để nói: "Mẹ nhớ Nu lắm..."
Cuộc đời này đã bao lần buông tay mẹ như thế? Đã bao lần làm mẹ đau đến thế?
Và con cũng đã bao lần làm mẹ muốn khóc? Đã bao lần làm mẹ mệt mỏi đến thế?
...
Tôi nói mẹ hãy đi thêm bước nữa, khi tôi xa mẹ sẽ có người ở bên để mẹ chăm sóc và để bảo vệ mẹ. Người tìm đến bên mẹ không ít nhưng mẹ không tiến tới. Mẹ muốn tìm một người có thể thực sự chấp nhận mẹ và con. Mẹ cứ chờ mãi như thế cho tới tận bây giờ. Mười bảy năm, mẹ chờ một người đàn ông bao dung nào đó đã mười bảy năm.
Mẹ của tôi, chỉ chờ yêu thương.
...
Con gái.
Đứa con gái lớn lên trong vòng tay của một người mẹ đa cảm nó cũng sẽ đa cảm. Nó biết thương nhiều và cần được thương rất nhiều.
Nhiều lúc tự bản thân nó cũng thấy phiền phức với chính mình, sao mà cứ mơ mộng và mềm yếu thế? Nó thích trò ôm những tâm tư vào lòng một mình, thương ai chẳng nói, ôm vào lòng và giữ cho riêng mình vậy thôi.
...
Mẹ nói: Cuộc đời này chẳng nuông chiều con giống mẹ đâu.
Tôi nhận được nhiều thứ từ cuộc đời này hơn những gì mẹ dạy tôi. Cái xã hội bây giờ nó hờ hững với nhau lắm. Hờ hững những thương yêu, đánh trôi tuột cái gọi là tình người, xã hội bây giờ ấy mà, nó coi trọng nhau bằng sự soi mói, xỉa xói, chọc ngoáy vào nỗi đau của nhau. Có lẽ phải hiếm hoi lắm, giữa cuộc đời ồn ào này tôi mới chạm tới được vài bàn tay thật sự muốn đưa ra vì tôi – một cách chân thành nhất.
Có những mối quan hệ chẳng cần trao nhau nhiều thiết tha tới vậy nhưng tôi luôn tự nhủ, có lẽ khi tôi thiết tha người ta hơn một chút, người ta cũng sẽ tha thiết lại với tôi đúng không?
Tôi thường vô tình đánh rơi nhiều thứ quan trọng trong cuộc đời mình để mơ tưởng về những điều đẹp đẽ hơn
Mẹ dạy: Là con gái, đừng để trái tim lạc lối vì niềm thương nửa vời.
Một cô gái có thể khóc nếu tâm tư bị đánh động quá nhiều. Là con gái, cái sự suy nghĩ vẩn vơ chất chứa nhiều hơn một cậu trai cùng tuổi. Có vẻ đa số các cô gái bây giờ sống trong cái gọi là nỗi buồn và nỗi cô đơn tự tạo. Có những nỗi buồn không tên có thể đánh úp họ bất cứ lúc nào. Có những nỗi cô đơn đôi khi chỉ vì trót thương một người quá nhiều mà thôi.
Nó thương cậu ấy. Thương mà chẳng nói, cái thương ngọt nhạt đầu môi mấp máy nhưng in hằn sâu hoắm trong tim. Cậu ấy chẳng biết, cậu ấy chẳng để tâm, mặc cho cái đầu ngây ngốc khổ sở đến mệt mỏi giấu giếm hình bóng cậu vào sâu tít cuối đường tim yêu.
...
Chắc vì cô ấy chỉ mải yêu thương.
Đôi khi tôi nghĩ mình thiệt thòi trong một mối quan hệ, chắc vì tôi chỉ mải yêu thương, lo cho mà không lo nhận.
Đôi khi tôi nghĩ mình giống mẹ nhiều quá, cứ vội nhận phần thiệt về mình đã, để người mình thương nhận phần hơn.
Mẹ gặp chú từ bao giờ tôi chẳng nhớ, đến với chú như nào tôi cũng chẳng hay. Nhưng tôi biết chú đã bước vào cuộc đời mẹ và tôi nhanh lắm, chẳng mấy chốc chú giống như một thành viên trong gia đình vốn chỉ có hai mẹ con và vài chú chó nhỏ của tôi.
Từ ngày chú bước chân vào căn nhà này, mọi thứ như được thỏa hiệp với an yên, cuộc sống của mẹ thôi bấp bênh những cô đơn, những tủi thân, những ngày quanh quất chỉ có một mình. Mẹ cười nhiều hơn, vết chân chim nơi khóe mắt buồn như ngày một mờ nhạt. Tôi biết mẹ vui, vì chú là người tốt, chú biết lo cho cái gia đình "hờ" này, chú biết cách coi mẹ như một người phụ nữ cần được yêu, biết coi tôi như một cô con gái cần được nuông chiều.
Tôi hy vọng một thì mẹ hy vọng mười. Mẹ hy vọng vào một tương lai sáng hơn của hiện tại. Mẹ hy vọng vào một cuộc sống tròn đầy hơn. Cái tròn đầy ấy là con nắng ấm nhảy nhót trên sân mỗi chiều chú trở về, là bữa cơm ngọt đượm tình yêu, là giấc ngủ êm không còn những giọt nước mắt cô đơn của mẹ.
Là hạnh phúc tới mơ hồ.
...
Có những lúc tuột tay.
Chú và mẹ cãi nhau. Tôi nghe tin đó khi đang ở xa. Chú cãi nhau với mẹ? Chẳng phải chú nâng niu mẹ lắm hay sao? Chẳng phải với chú, mẹ là người cần được trân trọng nhất hay sao? Trận cãi nhau ồn ào tới mức mẹ gần như sụp đổ. Mẹ nói mẹ thất vọng, mẹ nói mẹ buồn, mẹ nói mẹ hình như đã đặt trái tim sai hướng. Một đứa con gái xốc nổi như tôi sẵn sàng xù lông lên để ra vẻ gớm ghê với bất kì ai chạm tới điều thiêng liêng nhất cuộc đời mình – là mẹ.
...
Cái mồm nó ghê gớm, cái tâm nó không độc nhưng cái lời nó nói thật tàn nhẫn, thật làm buốt tim. Nó nguyền rủa người đàn ông ấy, nó đay nghiến cái thứ đang xé rách tim mẹ, nó chửi, nó gào, nó thét lên những tiếng chói tai, nó phát điên lên được với cái hạnh phúc mơ màng tưởng chừng đã có hóa ra chỉ là một bức tranh với những nét than chì vẽ vội nhạt nhòa.
Cuộc sống không chú là những ngày câm lặng. Tôi chẳng dám nhắc tới tên người đàn ông ấy trước mặt mẹ, chẳng dám chạm vào nỗi cô đơn của mẹ dẫu cho tôi biết trái tim mẹ cũng đang cần xoa dịu những đau thương. Người đàn ông ấy như biến mất trong cuộc sống của tôi và mẹ chỉ trong thời gian rất ngắn. Tôi nhớ người ấy từng nói sẽ yêu mẹ tới cuối cuộc đời... Những câu hứa, những từ ngữ ám chỉ tương lai nó vốn dĩ chỉ là thứ làm ngọt tim lúc cảm xúc dâng trào, lúc chính bản thân mình cũng không hề hay biết nó đã trở thành một cái gạch chân ghi nhớ trong tim người được hứa.
Ngã tư đường.
Đơn giản chỉ là cái ngã tư vành đai ba lúc mười một giớ đêm vẫn sáng đèn mà tôi đứng đó. Có đến hơn một lần hơi cay chạy xộc trong khoang mũi làm nước mắt chỉ chực trào ra nhưng lại vội vàng nuốt vào.
Tôi từng viết nhiều về nỗi đau của người khác, của những người tôi quen hay của những người tôi tự tưởng tượng ra. Nào thì đau đến xé tim, đến quằn quại, đến dằn vặt, đến chết. Nhưng tôi chẳng ngờ cũng có ngày phải ngồi đây mà viết về nỗi đau của chính mình. Nó không máu me, không ghê gớm nhưng nó cứ âm ỉ, đau mà chẳng được nói. Nói cho ai? Ai nghe? Ai hiểu?
Đứng cuối tuổi hai mươi, lần đầu tôi biết những lời mình nói ra sẽ làm chết tim người khác tới mức nào. Những câu nguyền rủa, những lời đay nghiến tôi nói với chú lúc ấy, giờ đây quay lại giết chết chính tôi.
Chú bị ung thư phổi, căn bệnh di căn lên não rồi. Chẳng kịp nhận ra, chẳng kịp chuẩn bị, chỉ còn kịp bàng hoàng nghe tin từ người nhà của chú.
Chú cố gắng biết bao mới có thể tuyệt tình với mẹ. Chú đã nén lòng bao nhiêu lần để nỗi nhớ mẹ không khiến chú chạy đến nói hai từ "Xin lỗi"? Và tôi, đã làm chú tuyệt vọng tới mức nào?
Không dám biện minh rằng mình không biết không có tội.
Không dám khóc trước mặt mẹ.
Không dám cầm bàn tay run rẩy gầy gò của chú.
Nhưng cũng chẳng dám yếu lòng.
...
Mẹ đã đau, mẹ cũng đã khóc. Nhưng mẹ là người phụ nữ nhiều lòng thương hơn lòng thù hận. Mẹ ở bên chú, tận tụy như chưa từng có những vết nứt trong tim. Chú chẳng nhận ra ai nữa nhưng bàn tay luôn kiếm tìm bàn tay mẹ, cố hết sức nắm chặt lấy, mười ngón tay đan lại với nhau. Chú sợ mình nhắm mắt vào mẹ sẽ đi mất, lại luốn cuống vụng về cầm chặt tay, lúc ngủ say cũng nhớ đừng buông lỏng, đừng để mẹ đi mất, đừng để mẹ rời xa.
Chú vẫn đang cố gắng làm như lời đã hứa: Sẽ yêu thương mẹ tới cuối đời.
...
Con gái mẹ biết cười.
Con gái mẹ cũng yêu thương nhiều hơn ghét bỏ. Con gái mẹ yếu đuối nhưng biết tìm cách vượt qua. Con gái mẹ chẳng muốn thấy mẹ buồn, chẳng muốn thấy những giọt nước mắt lăn ra vì con thêm một lần nào nữa.
Mẹ lo cho người mẹ thương, mẹ lo cho con mẹ chẳng đủ mạnh mẽ. Cuộc đời mẹ đã chẳng ấm êm, chỉ lo cuộc đời con cũng chẳng yên ả.
Cuộc đời này sẽ chẳng tha cho một ai cả, nó sẽ dìm từng người một xuống cái đáy của xã hội rồi vui sướng nhìn họ quằn quại tìm đường ngoi lên.
Con chẳng thể nói nếu cuộc đời khốn nạn với con, con sẽ khốn nạn lại với nó. Con gái mẹ không đành hanh tới mức ấy. Nhưng, nếu nó tàn nhẫn với con, con cũng sẽ tìm được cách mà sinh tồn – thật tử tế. Sẽ giống như mẹ mười bảy năm qua và tới mãi sau này luôn vì con mà tìm cách đứng lên, vì con mà yêu thương cuộc đời này nhiều hơn thay vì căm hận nó.
Mẹ à, con chẳng thể ôm hết vào tay những yêu thương con muốn giữ, con chẳng thể níu lấy những người muốn bỏ con mà đi hay chẳng thể có được những người không muốn đi vào cuộc đời con. Nhưng sẽ chẳng bao giờ con hết yêu thương, dù không tài giỏi nhưng con tự hào rằng mình còn có một trái tim.
Rồi mẹ sẽ thấy con mẹ biết cười. Những giọt nước mắt con sẽ giữ chặt nơi đáy mắt để mẹ thấy khóe miệng con biết cười, chỉ cần, ở phía sau, sẽ vĩnh viễn có một người đứng đó, đưa tay về phía con, chờ đợi, mỉm cười và nói:
"Quay về thôi, muộn lắm rồi, con gái!"
Uyên Nguyễn
