Giá trị của một bài hát không phụ thuộc vào nhận xét hời hợt của những người chạy theo thời đại mà thể hiện qua cảm xúc bài hát hòa theo dòng suy ngẫm, thấm nhuần tình cảm của người nghe.
***
Nhạc Trịnh đến với tôi cách đây chưa tới 1 năm. Thật ra không phải trước đây tôi chưa từng nghe qua những giai điệu thoáng u buồn của nhạc Trịnh, mà những lúc cuộc sống trải đầy hoa hồng ấy, Kpop hay những thứ ấm nhạc điện tử xập xình đã choáng lấy tâm trí tôi. Đó là khi cô bé 14 tuổi – là tôi bị trượt kì khảo sát thi học sinh giỏi tỉnh, lúc đó thế giới dường như sụp đổ, mọi thứ xung quanh tôi chỉ còn một màu đen ảm đạm, ước chừng chỉ còn có tôi ở lại với nỗi thất vọng, và cũng chính lúc ấy, bằng một cơ duyên, nhạc Trịnh vỗ về nỗi buồn lãng du ấy của tôi.
Những ngày cuối tháng 3, gần đến giỗ cố nhạc sĩ, những giai điệu réo rét của ' Cát bụi', ' Hạ Trắng', ' Diễm xưa', được phát nhiều trên tivi hay radio với niềm thương xót cho sự ra đi cho một thiên bẩm âm nhạc của đất nước.Những thước phim tài liệu về cuộc sống của nhạc sĩ tài hoa cho thấy từng giai đoạn, từng hoàn cảnh lúc cảm xúc tuôn trào cho những bài hát bất hủ. Hình ảnh ông giản dị với cây đàn ghita hát lên chính những khúc ca cuộc đời của mình mà ông ghi lại bằng những giai điệu và ca từ luôn gợi lên những mảnh kí ức lu mờ về ông, làm nức lòng người nghe.
Chẳng phải ai nghe cũng thấu hiểu được hết ca từ mà ông sử dụng trong các tác phẩm. ' Đời còn là mưa, mưa rơi miên man, từng ngón tay buồn em mang em mang, đi về giáo đường, ngày trôi nhạt buồn, còn ai còn ai, đóa hoa hồng cài lên tóc mây, ôi đường phố dài....'. Trịnh Công Sơn không sử dụng ngôn ngữ đơn giản để người nghe dễ dàng hiểu và yêu thích nó mà ông đã lồng vào bài hát những chấm phá ngữ âm, hình ảnh thơ mơ hồ, sâu xa mà người ta phải hòa mình vào nốt thăng trầm mới khám phá hết vẻ đẹp của nó. Như sau khi thưởng thức vị đắng của cà phê, bạn sẽ đón nhận được vị ngọt thấm dần đến tận cổ họng đến tuyệt diệu.
Nhạc Trịnh như một loại thuốc phiện mà tôi lỡ bước chân vào không ra được, tâm hồn tôi luôn đòi hỏi thứ âm nhạc lắng đọng ấy mỗi lúc buồn bâng quơ hay đơn giản chỉ để xóa nhòa bớt đi những mệt nhọc cuối ngày. Nhạc Trịnh không gây ấn tượng chớp nhoáng để rồi vụt qua nhanh như các bài hát ồn ào đứng đầu bảng xếp hạng mỗi tuần, nhưng chỉ một tháng sau thôi, nó lại bị chìm vào quên lãng, mà nhạc Trịnh phải được truyền đạt một cách từ tốn và bằng một tâm hồn thanh tịnh. Càng nghe bạn sẽ càng yêu nhạc Trịnh hơn bao giờ hết.
Tôi là một cô bé ghiền đọc tiểu thuyết, dù là tuổi học trò hay những câu chuyện tình cay đắng của người lớn chỉ đơn giản vì chúng cho tôi trải nghiệm, cho lòng tôi rộng mở, thông cảm, hiểu được người khác hơn. Những ca khúc của tài tử Trịnh Công Sơn không phải là một câu chuyện hoàn chỉnh, nó chỉ là những mảnh ghép vụn vặt từ chốn nhân gian mà ông góp nhặt và thể hiện. Nhưng nó lại hợp với người nghe vì cuộc sống vốn là những mảnh ký ức rời rạc như vậy được ghép bởi tình người, sự đồng cảm giữa những động vật tồn tại cảm xúc.
Những ca khúc Trịnh Công Sơn xuyên suốt mọi chủ đề hiện hữu chung quanh con người. Có lúc ông làm tôi khóc bởi chính tình mẫu tử thiêng liêng hay đề tài muôn thuở : tình yêu hay dẫn dắt người nghe lên thăm mùi thơm hoa sữa đặc trưng của Hà Nội lúc đất trời vào thu. Ông thể hiện lòng yêu quê hương, đất nước, yêu cuộc sống, thể hiện lòng lạc quan đáng khâm phục ở một con người bị cán đường bởi hàng rẫy sóng gió phong ba. Tôi nhớ khi hạnh phúc gia đình tan vỡ, những cuộc cãi vả của bố mẹ làm tôi đau, và khóc, đối với một đứa con quen sống trong sự chiều chuộng của bố mẹ như tôi thì đó là một khó khăn quá lớn. Tôi đã để những giọt mưa đá rơi mạnh vào da trên nền nhạt Diễm Xưa chậm rãi và da diết, chỉ cảm nhận được nỗi lạnh lẽo tràn về.
Những suy nghĩ của tôi lớn dần theo thời gian tôi nghe nhạc Trịnh. Khi những cám dỗ đầu đời luôn cáng bước tiến của tôi thì nhạc Trịnh nhẹ nhàng mang suy nghĩ lạc quan đến tôi bằng sợi dây nối cảm xúc một cách bền vững. Chính sợi dây ấy cũng thắt những tâm hồn sít chặt nhau hơn bằng một dòng âm nhạc tuyệt diệu.
' Và như thế tôi sống vui từng ngày
Và như thế tôi đến trong cuộc đời
Đã yêu cuộc đời này bằng trái tim của tôi...'
Nhạc Trịnh đối với tôi chỉ đơn giản là chạm vào từng nhịp rung khẽ của trái tim...
Thạch Thảo
